بازگشت به اصل خویش‏

بازگشت به اصل خویش‏

یکى از ویژگیهاى مولانا جلال‏الدین رومى این است که به معانى بسیار مجمل و مبهم، بمدد قریحه ذوقى و قلب سرشار از عشق‏اش، روح و معنا و زیبایى مى‏بخشد. از جمله تشبیه خویش به نى که از نیستان جدایش کرده و به نواى شورانگیز در جهان طبیعت پرداخته است. جدایى روح مولانا از عالم تجرّد و روحانى، و عشق به بازگشت به آن عالم که قلمرو نور خدایى و عالم مجرّدات است او را واداشته تا به حکایت این جدایى بپردازد. و از گلویش نغمه‏هاى روح بخش عشق و معنویت بر انگیزد. و چون پروانه سوخته بال به گرد شمع حقیقت، تارهاى فکرى‏اش به صدا درآمده و نغمه روح بخش زندگى و حیات معنوى را در قالب، ترانه شعرىِ بازگشت به اصل خویش بسراید. و نه تنها خود غم جدایى خود را از وطن اصلى سروده، که اشتیاق بازگشت به عالم معنا را نیز در دیگران ایجاد نماید. مولانا در دفتر چهارم با اشاره به حدیث: «حُبُّ الْوَطَنِ مِنَ اْلاءیمانِ»[1] گوید که:

داستان قرآن على علیه السلام‏

داستان قرآن على علیه السلام‏

على (علیه السلام) و گرد آورى قرآن:

در کتابهاى تاریخى و حدیثى آمده است که على (علیه السلام) قرآن را جمع آورى و نگهدارى نمود و ثابت شده که آنحضرت جزء نویسندگان وحى بلکه بزرگترین آنها بوده است.

ابن ابى الحدید مى‏گوید: همه اتفاق نظر دارند که على قرآن را در زمان رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) حفظ مى‏کرد و غیر از او کسى این کار را انجام نمى‏داد. و نخستین کسى بود که قرآن را جمع آورى نمود.[1]

سنت ابتلاى مؤمنان‏

سنت ابتلاى مؤمنان‏

. «أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَ لَمَّا یَأْتِکُمْ مَثَلُ الَّذینَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِکُمْ مَسَّتْهُمُ الْبَأْساءُ وَ الضَّرَّاءُ وَ زُلْزِلُوا حَتَّى یَقُولَ الرَّسُولُ وَ الَّذینَ امَنُوا مَعَهُ مَتى نَصْرُاللَّهِ أَلا أِنَّ نَصْرَاللَّهِ قَریبٌ»[1]

آیا گمان مى‏برید که به بهشت داخل مى‏شوید، در حالى که هنوز مانند آنچه بر پیشینیان‏ شما وارد شد، به شما نرسیده است؟ همانان که گرفتاریها و ناراحتیها [2] به آنها رسید، و آنچنان ناراحت شدند که پیامبر و افرادى که ایمان آورده بودند گفتند: پس یارى خدا کى خواهد آمد؟ آگاه باشید، یارى خدا نزدیک است!

شأن نزول‏

بعضى از مفسران مى‏گویند: در جنگ احزاب هنگامى که ترس بشدت بر مسلمانان چیره شد و در محاصره قرار گرفتند، این آیه نازل شده، همچنین گفته ‏اند: هنگامى که مسلمانان در جنگ احد شکست خوردند، «عبدالله ابن ابى» به آنها گفت: تا کى خود را به کشتن مى ‏دهید، اگر محمد صلى الله علیه و آله پیامبر بود خداوند یاران او را گرفتار اسارت و قتل نمى‏کرد. در این موقع آیه مزبور نازل شد.[3]